ری گیری طلا چیست؟
آنچه در این پست میخوانید
طلای آب شده به عنوان ماده اولیه برای کارگاه های ساخت طلا کاربرد دارد و به دلیل معافیت از مالیات بر ارزش افزوده و نداشتن اجرت ساخت، به یک کالای پرطرفدار برای سرمایه گذاری طلا تبدیل شده است. همانطور که میدانید، برای استفاده از طلای زینتی نمیشود از طلای 24 عیار که خلوص تقریباً صد درصدی دارد استفاده کرد، چرا که طلای 24 عیار شکنندگی بالایی دارد به همین دلیل برای استقامت بیشتر در طلا و استحکام مصنوعات تولیدی، آن را با فلزات دیگری مثل نقره، نیکل و مس ترکیب میکنند.
طلای ۱۸ عیار که طلای استاندارد ایران است، در واقع خلوص ۷۵% دارد و ۲۵% باقی مانده شامل فلزات یادشده است. زمانی که طلا ذوب می شود، این فلزات نیز به همراه طلا ذوب میشوند و در قطعه آب شده وجود دارند.
احتمالاً حالا میتوانید حدس بزنید که چرا ری گیری طلای آب شده مهم است؟
در ری گیری طلا، مشخص میشود که یک قطعه طلای آب شده تا چه حد خلوص دارد و چه درصدی از آن را طلای خالص و چه درصدی را فلزات دیگر تشکیل داده اند. ری گیری توسط مراکز معتبر آزمایش عیار طلا انجام میگیرد و پس از انجام آن، اطلاعات مربوطه روی طلا حکاکی میشوند که به آن «انگ طلا» میگویند. در ادامه همین مطلب مراحل ری گیری طلای آب شده را به صورت مرحله به مرحله توضیح می دهیم. برای عیارسنجی طلا با روش ری گیری و کوپلاسیون، قبل از هر چیز باید آن را با ترازوی دقیق چهار صفر وزن کرد، سپس آن را برای ذوب و انجام مرحله اصلی ری گیری آماده سازی میکنند؛ سپس نمونه با اکسید سرب و نیز فلاکس مخلوط می گردد و در بوته ذوب ریخته می شود؛ بعد از آن طلا با فلاکس و اکسید سرب ذوب می گردد.
۱- نمونه برداری
۲- ترکیب سرب و فلاکس
۳- ذوب در کوره
۴- کوپلاسیون
5- اسید کاری
6- مقایسه وزن اولیه و وزن نهایی به همراه انگ زدن
برای نمونه برداری یا ری گیری طلا قطعهای کوچک از طلای آب شده مورد نظر که وزن آن چیزی کمتر از نیم گرم است را جدا کرده و سپس آن را پودر می کنند.
نمونه پودر شده را با سرب و ماده ای به نام فلاکس (که از سدیم کربنات و بوره تشکیل شده) و نقش کمک کننده ذوب را فراهم میآورند مخلوط می کنند. استفاده از سرب در این ترکیب باعث میشود تا کار ری گیری از طلا خطرناک باشد. چرا که تنفس مقدار اندکی از سرب صدمات جبران ناپذیری به بدن انسان وارد کند.
پس از ترکیب پودر نمونه با سرب و فلاکس، این ترکیب را در ظرفی به نام بوته ذوب می ریزند؛ غالباً بوتههای ذوبِ گرافیتی برای ذوب کردن این ترکیب استفاده میشود؛ این بوته باعث شده فرآیند ذوب با سرعت بالاتری انجام شود.
کوپلاسیون فرآیند تجزیه حرارتی است که فلزات گرانبها را از فلزات پایه جدا میکند. بوته کوپلاسیون یا بوته کوپل معمولاً از خاک نسوز و خاکستر و پودر استخوان ساخته شده است. بوته کوپل به خاطر ساختار متخلخل این قابلیت را دارد که اکسید سرب را در خود جذب کند و از این طریق باعث جداسازی فلزات گرانبها مثل طلا، نقره، از سایر فلزات پایه می شود. طلایی که در انتهای این مرحله از کوره بیرون میآید، طلای کوپلاسیون شده نام دارد.
برای پاکسازی بیشتر و دقیق تر، طلا با اسید نیتریک مخلوط می شود، این کار باعث میشود تا فلزات پایه ای از طلا جدا شوند. درنظر داشته باشید که طلا در هیچ اسیدی حل نمیگردد.
پس از اتمام مراحل بالا نمونه مورد نظر به خلوص قابل قبولی رسیده است. در این مرحله از ری گیری، به کمک ترازوهای الکترونیکی آزمایشگاهی که دقت بالایی دارند، وزن نمونه خالص شده را با وزن قبل از انجام فرآیند مقایسه میکنند. وزن نمونه خالص شده می بایست کمتر از وزن اولیه آن باشد. در پایان، اطلاعات مربوط به عیار طلا در رسید آزمایشگاه ثبت شده و شماره پاکت روی قطعه طلای آب شده حک میشود.